War graves
in Małopolska
1212050-003
3
3
Mogiła ogrodzona jest od strony frontowej kamiennym murkiem z betonową nakrywą, z wyłomem w środkowej części wypełnionym płotem z metalowych prętów, z pozostałych stron – niskimi słupkami połączonymi metalowymi belkami. Główny element urządzenia mogiły stanowi konstrukcja z głazów na cokole, zwieńczona rzeźbą przedstawiającą pień drzewa. O pomnik oparta jest kamienna płyta z inskrypcją:
„Ś.✝P./ PUŁKOWNIK/ FRANCESCO NULLO/ UR. W R. 1826/ w ITALJI w.m. BERGAMO/ POLEGŁ POD KRZYKAWKĄ/ DNIA 5 MAJA 1863 R./ W WALCE O NIEPODLEGŁOŚĆ POLSKI/ CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI”.

Po prawej stronie pomnika znajduje się kamienna płyta nagrobna z wypukłym napisem: „WŁADYSŁAW ROMER/ ŻOŁNIERZ-POWSTANIEC/ UR. W 1842 R. BIEZDZIEDZY/ ZMARŁ W OLKUSZU 5 MAJA/ 1863 R./ Z RAN OTRZYMANYCH W BITWIE/ POD KRZYKAWKĄ/ NAGROBEK TEN DLA UCZCZENIA/ JEGO PAMIĘCI/ POŁOŻYŁA W 1929 R./ RODZINA”

Po lewej stronie pomnika znajduje się kamienna płyta z inskrypcją:

„Ś.✝P./ POWSTANIEC/ JULJAN/ POLEGŁ POD KRZYKAWKĄ/ 5 V 1863 R./ CZEŚĆ BOHATEROWI”

W ścianę ogrodzenia mogiły w setną rocznicę bitwy pod Krzykawką wmurowano tablice z napisami w języku polskim i włoskim:
„POSADZILIŚMY TE DRZEWA POCHO-/ DZĄCE Z NASZYCH WZGÓRZ, AŻEBY/ DUCH NASZEJ OJCZYZNY PRZENIÓSŁ/ SIĘ TU WZRASTAŁ I OTACZAŁ MOGIŁE/ FRANCESCO NULLO/ BURMISTRZ/ CONSTANTINO SIMONCINI/ 5 MAJA 1963”.

W ogrodzenie wmurowana jest kamienna tablica z inskrypcją: „ZIEMIO/ BĄDŹ/ MATKĄ/ PROCHOM/ BOHATERÓW/ POLEGŁYCH/ ZA WOLNOŚĆ/ TWOJĄ”

W bitwie powstańców z oddziałami rosyjskimi 5 maja 1863 r. pod Krzykawką poległ pułkownik Francesco Nullo, dowodzący Legią Włosko-Francuską. Zwłoki poległego pochowano na ówczesnym cmentarzu parafialnym w Olkuszu. Z odniesionych ran zmarł w Olkuszu powstaniec Władysław Romer. Wśród pochowanych na cmentarzu parafialnym w Olkuszu źródła wymieniają powstańca „G. Jana lat 36” oraz nieznanego powstańca z Krakowa poległego w wieku 40 lat. Pomnik na grobie powstańców został postawiony w 1908 r.
  • Archiwum Państwowe w Kielcach, Urząd Wojewódzki Kielecki, sygn.15214, 15227, 15223.
  • O. Dziechciarz, Przewodnik po ziemi olkuskiej, t. 2, cz. 2, Gm. Bolesław, Bukowno, Sławków, Olkusz 2001.
  • K. Firlej-Bielańska, Nullo i jego towarzysze, Warszawa 1923, s. 145 (fotografia mogiły) 193, 235.
  • W. Kluczewski, Pomniki walk niepodległościowych na ziemi olkuskiej, Olkusz 2006, s. 22-23.
  • J. Liszka, Pamięć Powstania Styczniowego 1863 r. na Ziemi Olkuskiej, Bukowno 1996, s. 270-273.
  • H. Stupnicki, Imionospis poległych i straconych ofiar powstania roku 1863 i 1864, Lwów 1865, s. 70.
  • T. Swat, Gloria victis. Mogiły poległych z okresu powstania styczniowego na ziemiach polskich, Pruszków 2004, s. 36.
  • J. Sypień, Stary cmentarz w Olkuszu, „Ilcusiana” nr 2/2010 s. 62-64.
  • S. Zieliński, Bitwy i potyczki 1863-1864, Rapperswil 1913, s. 169-170.
Surname Forename Rank Military formation  
NULLO FRANCESCO PUŁKOWNIK 1863 January Uprising participants
ROMER WŁADYSŁAW 1863 January Uprising participants
JULIAN 1863 January Uprising participants