War graves
in Małopolska
1212070-009
1
1
Mogiła jest nakryta granitową płytą z wyrytym krzyżem oraz napisem „MICHAŁ/ DZIEWANOWSKI/ RTM. 1 PUŁKU UŁ. KRECH./ KAW. ORD. VIRT. MILITARI/ ✶1891 +1919/ DULCE ET DECORUM/ EST PRO PATRIA MORI”. Na płycie nagrobnej umieszczona jest dodatkowo tabliczka z napisem: „MICHAŁ DZIEWANOWSKI/ ROTMISTRZ I PUŁKU UŁANÓW KRECHOWIECKICH/ Ur. 1891r – Zm. 1919 r./ Zginął w wieku 28 lat 15.03.1919 roku broniąc miejscowości Gródek/ Jagielloński, osłaniając Lwów./ Napis na płycie w języku łacińskim: DULCE ET DECORUM EST PRO PATRIA MOVI./ JAK SŁODKO I ZASZCZYTNIE JEST UMIERAĆ ZA OJCZYZNĘ!/ ODZNACZONY/ KRZYŻ VIRTUTI MILITARI/ KRZYŻ Św. JERZEGO/ (bitwa pod wsią Krechowce)”.

Michał Dziewanowski urodził się 16 lipca 1893 r. w Jampolczyku (pow. Kamieniec Podolski). Rozpoczął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Kijowskiej. W 1915 wstąpił do Szkoły Kawaleryjskiej w Jelizawietgradzie (obecnie Kirowgrad), którą opuścił w 1916 r., otrzymując przydział do Polskiego Dywizjonu Ułanów. W 1917 r. walczył wraz z 1 Pułkiem Ułanów pod Krechowcami, za co został odznaczony Krzyżem św. Jerzego. Wyróżnił się również, broniąc ze swoim szwadronem mieszkańców Stanisławowa przez grabieżami i gwałtami ze strony wycofujących się żołnierzy armii rosyjskiej. Porucznik Michał Dziewanowski brał udział w opanowaniu Mińska 19-21 lutego 1918 r. Po rozwiązaniu Korpusu Polskiego podjął próbę przedarcia się do Murmańska. Po drodze został aresztowany, zbiegł z więzienia i przedostał się do Warszawy. Po odzyskaniu niepodległości porucznik Dziewanowski objął dowództwo odtwarzanego w Radomsku I szwadronu 1 Pułku Ułanów Krechowieckich. W marcu 1919 r. Pułk został wysłany na front ukraiński. 9 marca 1919 r. porucznik Dziewanowski został ranny i odesłany do szpitala w Gródku Jagiellońskim, gdzie zmarł 12 marca 1919 r. Zwłoki przewieziono do Wolbromia i pochowano w kwietniu 1919 r. w rodzinnym grobie Nowakowskich. W 1922 r. trumnę ze szczątkami poległego złożono w osobnym grobie. Pośmiertnie Michał Dziewanowski został awansowany do stopnia rotmistrza i odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V klasy.
  • H. Bagiński, Wojsko Polskie na Wschodzie: 1914-1920, Warszawa 1921. 256-257 (fotografie).
  • Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920, Warszawa 1934.
  • S. Osmenda, Romistrz Michał Dziewanowski, "Ilcusiana", Nr 14, 2016, 45-44.
  • T. Piskorski, Wykaz poległych i zmarłych uczestników ruchu niepodległościowego młodzieży narodowej, Warszawa 1936, s. 19.
  • A. Wojciechowski, Zarys historii wojennej 1-go pułku ułanów krechowieckich, Warszawa 1929, s. 23, 26, 50.
Surname Forename Rank Military formation  
DZIEWANOWSKI MICHAŁ ROTMISTRZ Polish Army