War graves
in Małopolska
1211100-009
9
9
Mogiła ziemna w szerokim betonowym obramowaniu, u wezgłowia szeroka betonowa stela z przylegającymi do niej betonowym słupkami, zwieńczona betonowym krzyżem z metalową pasyjką. Na steli umieszczona jest tablica z jasnego kamienia z napisem: „S †P/ TU SPOCZYWAJĄ/ ZAMORDOWANI PRZEZ/ OKUPANTA HITLEROWSKIEGO/ W DNIU 23 XII 1944 R/ Z RODZINY Brzeżnych/ JÓZEF * 23 VI 1897/ ŻONA ANNA * 11 IV 1893/ ANNA *27 II 1911/ ANNA * 21 I 1935/ BRAT MICHAŁ * 27 IX 1936/ SIOSTRA ROZALIA *25 I 1939/ STANISŁAWA *21 III 1941/ MARIA *16 IX 1921/ syn JAN * 4 VI 1944".

Oddział esesmanów 22 grudnia 1944 r. wkroczył do Ochotnicy Dolnej, by dokonać rabunku żywności. Tam został ostrzelany przez partyzantów sowieckich. Następnego dnia grupa 200 esesmanów dowodzonych przez Matingena dokonała brutalnej pacyfikacji Ochotnicy, niszcząc zabudowania gospodarstw, mordując 50 osób, w tym głównie kobiety i dzieci, . Wśród ofiar znalazło się 9 osób z rodziny Brzeźnych, których ciała zostały pochowane we wspólnym grobie na cmentarzu parafialnym w Ochotnicy Dolnej. Obecny nagrobek powstał prawdopodobnie w 1964 r.
  • S. Czajka, Ochotnica. Dzieje gorczańskiej wsi 1416-1986, Jelenia Góra 1987, s. 205-216.
  • R. Dzieszyński, Krwawa wigilia, Warszawa 1980, s. 145.
  • Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie, sygn. GK 163/110 (kwestionariusze o egzekucjach i grobach masowych - woj. krakowskie), k. 554-555.
  • D. Golik, Partyzanci „Lamparta". Historia IV batalionu 1. pułku strzelców podhalańskich AK, Kraków 2015, s. 336-340.
  • Rejestr miejsc i faktów zbrodni popełnionych przez okupanta hitlerowskiego na ziemiach polskich w latach 1939-1945 : województwo nowosądeckie, Warszawa 1984, s. 85-86.