War graves
in Małopolska
1216080-002
28
5
Na mogile umieszczony jest pomnik w formie dwustopniowego, kamiennego postumentu, zwieńczonego rzeźbą, przedstawiającą postać klęczącego mężczyzny, podtrzymującego drugą osobę przewieszoną mu przez ramię. Na górnym stopniu postumentu znajduje się napis wykonany z metalowych liter: „PAMIĘCI/ ROZSTRZELANYCH/ PRZEZ HITLEROWCÓW/ W LATACH 1939-1945”. Na frontowej ścianie dolnego stopnia postumentu umieszczony jest wykonany z metalowych liter napis,: „CZYNEM DOWIEDLI, ŻE POLSKA NIE ZGINĘŁA”. Po obu stronach napisu rozmieszczone są krzyże z metalowych prętów. Na bocznej ścianie dolnego stopnia postumentu znajduje się napis: „HELENA MARUSARZ/ MISTRZYNI SPORTU/ JANDURA MARIA/ URZĘDNICZKA/ ZIĘTKIEWICZ MARIA/ NAUCZYCIELKA/ PAJĄK JÓZEFA/ ROBOTNICA/ SERMAK MARIA/ LAT 17/ KWAŚNIAK EUGENIA/ I INNI NIE ROZPOZNANI”. Pomnik ogrodzony jest kamiennym murkiem, zwieńczonym bloczkami połączonymi żelaznym łańcuchem. Od drogi krajowej do pomnika prowadzą dwie równoległe ścieżki, wyłożone płytami chodnikowymi, rozdzielone pasem trawnika.
 
W mogile złożono szczątki 28 osób rozstrzelanych przez okupanta niemieckiego w okresie drugiej wojny światowej. Szczątki Heleny Marusarz, narciarki, wielokrotnej mistrzyni Polski w konkurencjach alpejskich, kurierki Związku Walki Zbrojnej, rozstrzelanej 12 września 1941 r. w Pogórskiej Woli, ekshumowano w 1958 r. i pochowano na cmentarzu „Na Pęksowym Brzyzku” w Zakopanem.
  • W. Bartosz, Helena Marusarzówna, w: Małopolski Słownik Biograficzny Uczestników Działań Niepodległościowych, T. 3, red. T. Gąsiorowski i in., Kraków 1998, s. 117-118.
  • A. Pietrzykowa, Region tarnowski w okresie okupacji hitlerowskiej. Polityka okupanta i ruch oporu, Warszawa-Kraków 1984, s. 522.
  • Pomniki i Miejsca Pamięci Narodowej. Przewodnik. Cz. I, Tarnów 2006, s. 52.
  • Pomniki pamięci narodowej z dni walki i męczeństwa na terenie województwa tarnowskiego, Tarnów 1984, s. 100-102.
  • Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa w latach 1939-1945, red. Cz. Czubryt-Borkowski i in., Warszawa 1988, s. 744
  • Rejestr miejsc i faktów zbrodni popełnionych przez okupanta hitlerowskiego na ziemiach polskich w latach 1939-1945. Województwo tarnowskie, Warszawa 1984, s. 140-141.
  • Tarnów. Dzieje miasta i regionu. T. 3. Lata drugiej wojny światowej i okupacji hitlerowskiej oraz Polski Ludowej, Tarnów 1987, s. 43.
  • M. Sąsiadowicz, Karol Halski, w: B. Sawczyk, M. Sąsiadowicz, E. Stańczyk, Ocalić od zapomnienia... Patroni tarnowskich ulic, T. 1., Tarnów 2003, s. 69.
Surname Forename Rank Military formation  
SERMAK MARIA
ZIĘTKIEWICZ MARIA
JANDURA MARIA
KWAŚNIAK EUGENIA
PAJĄK JÓZEFA
Forename Surname Rank Military formation Number
23