Groby Wojenne
Na terenie małopolski
1207010-002
134
51
Kwatera założona jest na planie zbliżonym do prostokąta. Główny element kwatery stanowi ściana pomnikowa z betonowych bloków, zakończona dwuspadowo, nakryta na wierzchołku i bocznych krańcach dwuspadowymi daszkami kamiennymi. W elewacji ściany znajduje się zakończona półkoliście nisza, w której umieszczony jest obraz olejny przedstawiający Chrystusa pochylającego się nad rannym żołnierzem. Nad niszą umieszczony jest półkolisty, drewniany gzyms zwieńczony drewnianym krzyżem o profilowanych krawędziach. Przy bocznych krańcach gzymsu umieszczone są dwa proste, małe krzyże łacińskie.

Przed pomnikiem, na obramowanej betonowym krawężnikiem mogile ustawiona jest mosiężna tablica memoratywna upamiętniająca żołnierzy Armii Krajowej i zakładników, którzy zginęli w latach 1942–1944. Po obu stronach mogiły umieszczone są dwie kamienne stele, zakończone łukiem w „ośli grzbiet” z nałożonym na lico żeliwnym krzyżem maltańskim z motywem wieńca laurowego. Przed tablicą znajduje się nagrobek Wincentego Gawrona, żołnierza Armii Krajowej, więźnia KL Auschwitz, zmarłego w 1991 r. Za ścianą pomnikową znajdują się trzy, obramowane krawężnikiem, mogiły ziemne:
– podłużna mogiła, na której umieszczono rząd 13 krzyży z żelaznych rur na betonowych postumentach z cokolikami, na których umieszczone są metalowe tabliczki z nazwiskami pochowanych,
– mogiła oznaczona trzema krzyżami z żelaznych rur, z tabliczkami imiennymi w kształcie tarczy (grób 3 ofiar terroru komunistycznego z kwietnia 1945 r.)
– prostokątna mogiła, na której znajduje się betonowy krzyż z naniesionym na lico żeliwnym ażurowym krzyżem łacińskim z motywem wieńca laurowego, pochodzący ze zlikwidowanego cmentarza wojennego nr 367 w Mordarce oraz tablica upamiętniająca 78 nieznanych z nazwiska zakładników rozstrzelanych przez Gestapo w latach 1942-1944,
– mogiła pojedyncza z nagrobkiem w formie metalowego krzyża maltańskiego na betonowym postumencie, w którego licu umieszczona jest tabliczka memoratywna z napisem: „Ś.†P./ NIEZNANEMU ŻOŁNIERZOWI POLSKIEMU/ 1939 ROKU/ POLEGŁEMU/ NA ZIEMI LIMANOWSKIEJ/ AVE MARIA”. Za mogiłą 78 rozstrzelanych, przy murze cmentarnym znajduje się niewielka obramowana mogiła z betonową poduszką z metalowym emblematem. W obrębie obramowania znajduje się nagrobek z tablicą z jasnego kamienia z napisem: „Ś.P. JERZY KALITA/ *22 I 1923 - +26 II 1944/ Prosi o zdrowaś Maria".

Symetrycznie wzdłuż prowadzącej do pomnika alejki, rozmieszczone są dwa pasy ziemnych mogił, obramowane betonowym krawężnikiem. Na mogiłach tych umieszczone są nagrobki w formie kamiennych steli, zakończonych łukiem i zwieńczonych żeliwnym krzyżem maltańskim z motywem wieńca laurowego.

W środkowej alejce rozmieszczone są cztery prostokątne obramowane mogiły ziemne. Na położonej bliżej pomnika mogile umieszczone są dwa ścięte pulpitowo postumenty, na dwóch mniejszych grobach po jednym. Na środkowym obramowaniu umieszczone są dwie zwieńczone metalowymi krzyżami z wcięciami na zakończeniach ramion tablice z nazwiskami żołnierzy Legionów Polskich.

Założona w okresie I wojny światowej kwatera uległa znaczącym przekształceniom wskutek późniejszych pochówków.

W grobach wojennych tej kwatery wojennej pochowano co najmniej 39 poległych w czasie I wojny światowej (w tym 8 żołnierzy 1 Pułku Piechoty Legionów i 5 żołnierzy armii austro-węgierskiej ekshumowanych z grobu zbiorowego w Mordarce), jednego żołnierza z września 1939 r., 91 ofiar terroru hitlerowskiego, 3 żołnierzy Batalionów Chłopskich, którzy stracili życie w kwietniu 1945 r.

Wśród pochowanych ofiar z II wojny światowej znajdują się osoby rozstrzelane w miejscowościach Stara Wieś, Słopnice, Męcina i Pasierbiec, których szczątki w dnia 17-18 kwietnia 1945 zostały ekshumowane i pochowane w grobie wspólnym na cmentarzu parafialnym w Limanowej. W podłużnej mogile za pomnikiem mają spoczywać szczątki ofiar okupanta niemieckiego, w tym 12 rozstrzelanych w Rdziostowie i jedna ofiara egzekucji w Nowym Sączu.

Ze zbiorową mogiła sąsiaduje nagrobek Jerzego Kality, partyzanta oddziału „Harnasie” rannego 26 lutego 1944 r. w walce z oddziałem policji niemieckiej w Pasierbcu i zmarłego wskutek zażycia trucizny, kiedy przewożono go do Limanowej.

W 1957 r. pochowano tu ekshumowane z terenu Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Limanowej szczątki Wojciech Dębskiego „Bicza”, Franciszka Miśkowca „Wacka” i Antoniego Mruka „Guzik”. Franciszek Miśkowiec i Antoni Mruk zginęli w akcji na Urząd Bezpieczeństwa w Limanowej 17 kwietnia 1945 r., a aresztowany Wojciech Dębski stracił życie w więzieniu w nocy z 18 na 19 kwietnia 1945 r.

W publikacji "Panteon Polski", 1925, nr 11, s. 14 podana jest informacja, że zwłoki Jana Kapki i Władysława Szymonowicza "przeniesiono do miejsc rodzinnych".

W 2022 r. został przeprowadzony remont konserwatorski kwatery.
  • Tomasz J. Biedroń, Anna Siwik, Ekshumacja i pogrzeb ofiar PUBP w Limanowej w maju 1957 roku w świetle meldunków służb bezpieczeństwa, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Securitate et Educatione Civili”, 2012, Z. 2, s. 173-179.
  • Archiwum Narodowe w Krakowie, Urząd Wojewódzki Krakowski, sygn. UW II 995.
  • R. Broch, H. Hauptmann, Zachodniogalicyjskie groby bohaterów z lat wojny światowej 1914–1915, przeł. J. Sznytka, Tarnów 1993, s. 390-391.
  • J. Cisek, Kamil Stepan, Lista strat Legionów Polskich 1914-1918, Kraków 2006.
  • S. Czerpak, T. Wroński, Upamiętnione miejsca walk i męczeństwa w Krakowie i województwie krakowskim 1939-1945, Kraków 1972.
  • J. Drogomir, Polegli w Galicji Zachodniej 1914-1915(1918), T. 3, Tarnów 2005, s. 304-307.
  • O. Duda, Cmentarze I wojny światowej w Galicji Zachodniej 1914-1918, Warszawa 1995, s. 374-375.
  • R. Frodyma, Galicyjskie cmentarze wojenne. Przewodnik. T. 3, Pruszków 1998, s. 141-142.
  • K. Garduła, L. Ogórek, Śladami I wojny światowej. Między Rabą a Dunajcem, Kraków 1989, s. 99-100.
  • M. Korkuć, Zostańcie wierni tylko Polsce... Niepodległościowe oodziały partyzanckie w Krakowskiem (1944-1947), Kraków 2002.
  • Księga poległych i pomordowanych żołnierzy Batalionów Chłopskich 1940-1945, Warszawa 1995.
  • "Panteon Polski", 1925, nr 11, s. 14.
Nazwisko Imię Stopień Przynależność  
WILK KAZIMIERZ KAPRAL Legiony Polskie
KAPKA JAN Legiony Polskie
LUDWIKIEWICZ ADAM Legiony Polskie
WYKOWSKI SZCZEPAN Legiony Polskie
ZYDROŃ BOLESŁAW SZEREGOWY Legiony Polskie
SZYMANOWICZ WŁADYSŁAW SZEREGOWY Legiony Polskie
MUSZYNKIEWICZ FRANCISZEK SIERŻANT Legiony Polskie
LEWIŃSKI DAMIAN SZEREGOWY Legiony Polskie
SCHWABL JOSEF ERSATZ RESERVIST SANITÄTS-SOLDAT Armia austro-węgierska
PLARYT ROBERT INFANTERIST Armia austro-węgierska
WALCZAK JOSEF ERSATZ RESERVIST INFANTERIST Armia austro-węgierska
KONAŠ ANTON INFANTERIST Armia austro-węgierska
MOLL WALENTIN INFANTERIST Armia austro-węgierska
BANYK BONAWENTURA Armia austro-węgierska
MUSSDORFER FERDINAND INFANTERIST Armia austro-węgierska
PEDROTTI GUIDO JÄGER Armia austro-węgierska
PFAFFINGER PETER FELDWEBEL Armia austro-węgierska
ENGLMAIER FRANZ INFANTERIST Armia austro-węgierska
BABULA JOHANN ERSATZ RESERVIST SCHÜTZE Armia austro-węgierska
KANIA ZESLAUS ERSATZ RESERVIST SCHÜTZE Armia austro-węgierska
TYMIK MICHAEL SCHÜTZE Armia austro-węgierska
PROSZOF FIODOR Armia rosyjska
JUCHNIJ THEODOR SCHÜTZE Armia austro-węgierska
MIŚKOWIEC FRANCISZEK Bataliony Chłopskie
MRUK ANTONI Bataliony Chłopskie
DĘBSKI WOJCIECH Bataliony Chłopskie
NIEMIEC JÓZEF
RUSIN JAN
RUSIN ANTONI
FUCH JAN
OCIEPKA WOJCIECH
OLSZEWSKI STEFAN
STUDENCKI JÓZEF
ŚLIWA ANDRZEJ
MAMAK STANISŁAW
SURMA JAN
SURMA MAGDALENA
SURMA ANTONI
WIENHEUNER LEON JÓZEF
TOMASZEK FRANCISZEK
ZOŃ JAN
NAGAWIECKI EDWARD
BUGAŃSKI STANISŁAW
SZEWCZYK WŁADYSŁAW
BULANDA JAN
MŁYNARCZYK MICHAŁ
OPIOŁA WOJCIECH
KOWALCZYK ANDRZEJ
SKRZESINA PIOTR
ŚLIWA STANISŁAW
KALITA JERZY Armia Krajowa
Imię Nazwisko Stopień Przynależność Ilość
Armia austro-węgierska 16
Wojsko Polskie 1
66