War graves
in Małopolska
1219020-002
13
7
Mogiła ziemna połączona z grobem weterana powstania styczniowego Stanisława Nałęcza-Grzesickiego założona jest na planie prostokąta i otoczona betonowym obramowaniem o wymiarach 6,15 x 3,65. W jego narożnikach umieszczone są ozdobne donice z piaskowca. U wezgłowia mogiły znajduje się pomnik z piaskowca w formie ołtarza, na którym umieszczony jest zwieńczony krzyżem maltańskim postument. Po jego obu stronach umieszczone są sześcienne bloczki z krzyżem maltańskim na licu. Na skrzyżowaniu ramion krzyża wieńczącego postument znajduje się napis: „HONOR I OJCZYZNA".

W lico postumentu wmurowana jest tablica z ciemnego kamienia z napisem: „RUDOLF BRODA z GOLESZOWA PLUT WP/ WACŁAW RUSOŁOWSKI STRZELEC 6 BAONU KOP/ JÓZEF KOŚCIÓŁEK STRZELEC 6 BAONU KOP/ N.N. PLUTONOWY W.P./ CZTEREJ N.N. SZEREGOWCY W.P./ OSOBY CYWILNE/ MICHAŁ FELIKS Z BILCZYC/ JAN FELIKS ZE ZRĘCZYC/ JAN GUMUŁKA Z GDOWA/ ANDRZEJ MUSIAŁ ZE ZRĘCZYC/ JÓZEF NOSAL Z KAWCA/ POLEGLI 6 WRZEŚNIA 1939 ROKU/ CZEŚĆ ICH PAMIĘCI". Nad tablicą znajduje się wypukły napis „POLEGŁYM W OBRONIE POLSKI W 1939" a po jej obu stronach litery S i P. Przy obramowaniu od strony frontowej znajduje się szeroka, kamienna płyta o kształcie zbliżonym do trapezu z niszą w której widnieje inskrypcja: STANISŁAW/ NAŁĘCZ-GRZESICKI/, UCZESTNIK POWSTANIA W 1863 ROKU/ PRZEŻYWSZY 91 LAT/ ZM. 30. IX. 1928".

Pochowano tu 5 żołnierzy Wojska Polskiego poległych we wrześniu 1939 r. i 8 cywilnych ofiar wkraczających oddziałów niemieckich. W mogile nie jest pochowany Wacław Rusołowski, który wojnę przeżył, lecz nieznany porucznik 2 komp. VI baonu KOP (być może jeden z batalionów wchodzących w skład 1 lub 2 Pułku Piechoty KOP). Urządzenie grobu zostało wykonane w 1947 lub 1957 r. W 2004. r. przeprowadzono prace konserwatorskie obejmujące założenie konserwacje elementów kamiennych, obłożenie obramowania mogiły okładzinami z piaskowca, wykonaniu zwieńczeń czterech donic w narożach kwatery.
  • Archiwum Narodowe w Krakowie, Urząd Wojewódzki Krakowski 1945-1950, sygn. UW II 997 s. 43.
  • Miejsca pamięci narodowej w Gminie Gdów, w: "Biblioteczka Gdowska", zeszyt II, Gdów 2006.
  • Sz. Datner 55 dni Wehrmachtu w Polsce (1 IX 1939 - 25 X 1939), Warszaw 1967.
  • Bitwa pierwsza i ostatnia, "Dziennik Polski", 1966, nr 49, s. 1-2.
  • Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie, Archiwum Zakładowe, dokumentacja Krakowskiego Obywatelskiego Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa [sprawa upamiętnienia miejsca śmierci 5 żołnierzy Wojska Polskiego poległych 6.09.1939 w Woli Zręczyckiej], pismo T. Budy z 7.07.1979.
Surname Forename Rank Military formation  
BRODA RUDOLF PLUTONOWY Polish Army
KOŚCIÓŁEK JÓZEF STRZELEC Polish Army
FELIKS MICHAŁ OSOBA CYWILNA
FELIKS JAN OSOBA CYWILNA
GUMUŁKA JAN OSOBA CYWILNA
MUSIAŁ ANDRZEJ OSOBA CYWILNA
NOSAL JÓZEF OSOBA CYWILNA
Forename Surname Rank Military formation Number
PORUCZNIK Polish Army 1
PLUTONOWY Polish Army 1
SZEREGOWY Polish Army 4