Военные могилы
в Малопольском воеводстве
1263010-009
56
52
Mogiła otoczona jest krawężnikiem i wyłożona kostką bazaltową. Na wybrzuszeniu w środkowej części mogiły znajduje się motyw krzyża. W narożniku mogiły od strony alejki umieszczona jest prostokątna kamienna płyta z nazwiskami pochowanych oraz cytatem z Księgi Rodzaju: „I RZEKŁ: CÓŻEŚ UCZYNIŁ? GŁOS KRWI BRATA TWEGO WOŁA KU MNIE Z ZIEMI! GEN. 4.10.” W innym narożniku mogiły znajduje się piaskowcowa płyta z krzyżem łacińskim oraz napisem: „TU SPOCZYWA/ KAROL KOTARSKI/ W 54 roku życia swego/ d. 20 Lutego 1846./ Pozostała Rodzina i Dzieci/ Najlepszemu Ojcu”. Na słupku przy mogile umieszczona jest metalowa tabliczka informacyjna z napisem: „Mogiła Ofiar Rabacji/w roku 1846/ Dotychczas znane są na pewno tylko 44 nazwiska ofiar/ pochowanych tutaj/ Jednak wiele zwłok/ nie zostało rozpoznanych/ i ich ogólną liczbę/ określa się na około 100 ciał./ W ówczesnym obwodzie tarnowskim, z wielką ostrożnością, ocenia się liczbę zabitych na około 750, a w całej Galicji 1100/ Ta mogiła jest symbolem/ bohaterstwa wszystkich poległych powstańców/ i hańby austriackiego zaborcy.”

Pochowano tu według różnych źródeł i obliczeń od 56 do 206 pochowanych ofiar rabacji galicyjskiej, w tym powstańców, zabitych w okolicach Tarnowa przez chłopów, inspirowanych przez władze austriackie. Zwłoki pomordowanych i zatrzymanych zwożono do Tarnowa, gdzie urzędnicy mieli wypłacać nagrody pieniężne po 5 złotych reńskich ranne i 10 - za pomordowanego.

Najstarsza lista pochodzi z urzędowego zawierającego zestawienie osób zatrzymanych i zmarłych w kamienicy Kamienobrodzkich oraz wykaz osób, których zwłoki zostały rozpoznane w dniach 21-23 luty 1846 r. Relacje współczesnych wskazują jednak na większą liczbę ofiar, których ciała trafiły do Tarnowa, niż wynikająca z urzędowego wykazu. Z ustaleń B.A. Baczyńskiego, wynika, iż w mogile zbiorowej spoczęły ciała 206 osób.

W latach sześćdziesiątych XIX w. Franciszek Eliaszewicz ufundował dębowy krzyż. W związku z obchodami rocznicy Rabacji zainicjowanymi w 1996 r. przez Społeczny Komitet Opieki nad Starym Cmentarzem w Tarnowie podjęto prace nad nowym, trwałym urządzeniem mogiły w ramach których 17 lutego 1996 r. odsłonięto nową tablicę na mogile. Prace zostały zwieńczone odsłonięciem 29 lipca 1998 r. nowego pomnika.
  • B. A. Baczyński, Mogiła rabacyjna na Cmentarzu Starym w Tarnowie, Tarnów 2017 (uwaga: autor w korespondencji z Małopolskim Urzędem Wojewódzkim sprostował opracowaną listę pochowanych obejmującą 207 osób, informując, że zamieszczony na niej Józef Steiner kasjer z Mędrzechowa przeżył pobyt w kamienicy Kamienobrodzkich w Tarnowie)
  • L. Dębicki, Z dawnych wspomnień 1846-1848, Kraków 1903.
  • ks. F. Kuczek, Rys historyczny Parafii, W paśmie Brzanki. Informator ryglicki, R. 6 (2001), nr 3 (36), s. 8.
  • ks. F. Leśniak, Artystyczne i historyczne zabytki miasta Tarnowa, w: Dzieje miasta Tarnowa, Tarnów 1911, s. 303.
  • Pomniki i miejsca pamięci narodowej. Przewodnik, cz. 1., pod red.: B. Dziduszko, A. Łabno, A. Smagacz, Tarnów 2006, s. 13.
  • M. Sąsiadowicz, E. Stańczyk, B. Sawczyk, Tarnowskie Kalendarium od VIII wieku do 2004 roku, Tarnów 2004, s. 55.
  • A. Sypek, Alejami Starego Cmentarza, Tarnów 2005, s. 113- 115.
фамилия Имя звание Принадлежность (касается принадлежности к вооружённому формированию)  
BARANOWSKI LUDWIK Жертвы Галицийского восстания
CIECZKIEWICZ WOJCIECH Жертвы Галицийского восстания
CHRZASTOWSKI ALEKSANDER Жертвы Галицийского восстания
CHRZASTOWSKI EDWARD Жертвы Галицийского восстания
DULĘBA FRANCISZEK Жертвы Галицийского восстания
FOX WŁADYSŁAW Жертвы Галицийского восстания
GÓRSKI KAZIMIERZ Жертвы Галицийского восстания
IWANIEC WALENTY Жертвы Галицийского восстания
KAMIŃSKI ROMAN Жертвы Галицийского восстания
KLECZKOWSKI FRANCISZEK Жертвы Галицийского восстания
KŁOBUKOWSKI STANISŁAW Жертвы Галицийского восстания
KOTARSKI KAROL Жертвы Галицийского восстания
KUNASZEWSKI JÓZEF Жертвы Галицийского восстания
MROZIŃSKI Жертвы Галицийского восстания
NOWIŃSKI KAZIMIERZ Жертвы Галицийского восстания
ORACZEWSKI STANISŁAW Жертвы Галицийского восстания
PANKOWICZ FRANCISZEK Жертвы Галицийского восстания
POMIANKOWSKI BALTAZAR Жертвы Галицийского восстания
POSOKIEWICZ FRANCISZEK Жертвы Галицийского восстания
PRZETOCKI JULIUSZ Жертвы Галицийского восстания
RÓŻYCKI ALEKSANDER Жертвы Галицийского восстания
RZECHAK WACŁAW Жертвы Галицийского восстания
SMOLIŃSKI IGNACY Жертвы Галицийского восстания
SROCZYŃSKI FERDYNAND Жертвы Галицийского восстания
STECZYŃSKI FRANCISZEK Жертвы Галицийского восстания
SZLOSARCZYK RAFAŁ Жертвы Галицийского восстания
TOMASZEWSKI Жертвы Галицийского восстания
WOLSKA DOMICELLA Жертвы Галицийского восстания
WOJAKOWSKI JÓZEF Жертвы Галицийского восстания
VEYHINGER JÓZEF Жертвы Галицийского восстания
ZAWADZKI LUDWIK Жертвы Галицийского восстания
DEMBIŃSKI ELIASZ Жертвы Галицийского восстания
DZWONKOWSKI IGNACY Жертвы Галицийского восстания
GÓRSKI JAN Жертвы Галицийского восстания
HNATOWSKI LUDWIK Жертвы Галицийского восстания
JAKUBOWSKI FELIKS Жертвы Галицийского восстания
KIMAR MACIEJ Жертвы Галицийского восстания
KONOPKA PROSPER Жертвы Галицийского восстания
KOŻUCH JÓZEF Жертвы Галицийского восстания
LISOWSKI CYPRIAN Жертвы Галицийского восстания
NIEDZIELSKI Жертвы Галицийского восстания
RAMULT JAN Жертвы Галицийского восстания
RÓŻYCKI ROMAN Жертвы Галицийского восстания
SAMULEWICZ JÓZEF Жертвы Галицийского восстания
SOŁTYS WINCENTY Жертвы Галицийского восстания
SROCZYŃSKI MICHAŁ Жертвы Галицийского восстания
SZUMAŃSKI ALBERT Жертвы Галицийского восстания
WAREMSKI Жертвы Галицийского восстания
WOLSKI ONUFRY Жертвы Галицийского восстания
WÓJCICKI MICHAŁ Жертвы Галицийского восстания
ZARĘBSKI MARCIN Жертвы Галицийского восстания
ZIEMIAN WOJCIECH Жертвы Галицийского восстания
Имя фамилия звание Принадлежность (касается принадлежности к вооружённому формированию) Количество
Жертвы Галицийского восстания 4