Groby Wojenne
Na terenie małopolski
1204020-001
319
152
Cmentarz założony jest na planie niesymetrycznego czworoboku i ogrodzony żelaznym płotem na podmurówce. Wejście znajduje się od strony południowej i zamykane jest dwuskrzydłowymi, żelaznymi, ażurowymi wrotami, nad którymi umieszczono tablicę z napisem: „CMENTARZ WOJENNY/ nr 248/ z lat wojen 1914–1918 i 1939–45/ Fundator Związek Dąbrowiaków”. Główny element cmentarza stanowi usytuowana na niewielkim tarasie kaplica w formie czterech słupów podtrzymujących czterospadowy dach zwieńczony drewnianą konstrukcją z trzech belek pionowych i poziomych. Na kamiennych słupach umieszczone są motywy krzyży równoramiennych. Wewnątrz tablicy znajduje się zwieńczony drewnianym krzyżem ołtarz, w który wmurowano marmurową tablicę z napisem w języku niemieckim: „Wir haben gelächelt, wenn man von Wundern sprach/ Bis wir die Erde in lodernden Flammen sahn –/ Und eine Welt voll Feinden an uns zerbrach/ – Und unvergeßliche Wunder an uns geschahn!”.

Na jednym z filarów kaplicy umieszczona jest tablica z napisem: „CMENTARZ WOJSKOWY NR. 248 W DĄBROWIE TARNOWSKIEJ ZARYS HISTORYCZNY. DĄBROWSKI ZABYTKOWY CMENTARZ WOJSKOWY STANOWI SAMODZIELNY KOMPLEKS PRZESTRZENNY O POW. 13,5 ARA. ZLOKALIZOWANY ZOSTAŁ W DAWNEJ GMINIE PODKOŚCIELE PRZY UL. CMENTARNEJ. W RAMACH NADZORU I PIELĘGNACJI GROBÓW WOJSKOWYCH W GALICJI ZACHODNIEJ PROWADZONEJ POD PATRONATEM CESARZA FRANCISZKA JÓZEFA W 1916 ROKU ZOSTAŁ OPRACOWANY PLAN ARCHITEKTONICZNY PRZEZ ARCH. KPT. EMILA LADEWIGA I ARCH. PPOR. JOHANNA WATZALA. PIERWSZE GROBY ŻOŁNIERZY AUSTRIACKICH, NIEMIECKICH I ROSYJSKICH POCHODZĄ Z LAT 1914 I 1915. WÓWCZAS POJEDYNCZYCH MOGIŁ BYŁO 119 I ZBIOROWYCH 38 od NR. 1 DO 157 AKTUALNIE CMENTARZ JEST MIEJSCEM POCHÓWKU ŻOŁNIERZY RÓŻNEJ NARODOWOŚCI POLEGŁYCH W CZASIE DWÓCH WOJEN ŚWIATOWYCH. NAPRZECIW WEJŚCIOWEJ BRAMY, NA PODEŚCIE, KTÓRY SKŁADA SIĘ Z TRZECH STOPNI, WZNOSI SIĘ KAPLICZKA O OSOBLIWYM KSZTAŁCIE. CZTERY KAMIENNE SŁUPY DŹWIGAŁY KWADRATOWY DACH GONTOWY DZIŚ KRYTY BLACHĄ. POD ZADASZENIEM JEST STYLIZOWANY OŁTARZ Z WMUROWANĄ TABLICĄ I WYRYTYM TEKSTEM W STYLU GOTYCKIM: „UŚMIECHALIŚMY SIĘ NIEDOWIERZAJĄCO GDY PRAWIONO NAM O CUDACH, AŻ ZOBACZYLIŚMY ZIEMIĘ W PŁOMIENIACH, I NA NAS ZAWALIŁ SIĘ PEŁEN WROGÓW ŚWIAT, I NIEPOJĘTE CUDA STAŁY SIĘ NASZYM UDZIAŁEM”. Z OŁTARZA WYRASTAJĄ TRZONY TRZECH KRZYŻY, KTÓRE PRZEBIJAJĄ SIĘ PRZEZ DACH KAPLICZKI I ŁĄCZĄ WYSOKO NAD NIM W GRUPĘ SPLECIONYCH FORM KRZYŻOWYCH. DZIŚ PO STRONIE PRAWEJ CMENTARZA JEST 41 MOGIŁ AUSTRIACKO-NIEMIECKICH, A PO STRONIE LEWEJ SĄ 22 GROBY ŻOŁNIERZY ROSYJSKICH, KTÓRE ZDOBIĄ KUTE KRZYŻE ZADASZONE BLACHĄ I STELLE Z TABLICZKAMI. PODCZAS DRUGIEJ WOJNY ŚWIATOWEJ POCHOWANO TU RÓWNIEŻ 16 ŻOŁNIERZY WEHRMACHTU I 12 ARMII CZERWONEJ. OD 1916 ROKU TEREN CMENTARZA ULEGAŁ DEKOMPOZYCJI I MODERNIZACJI. WIELE MOGIŁ ULEGŁO ZNISZCZENIU, A NA ICH MIEJSCU DOKONANE ZOSTAŁY PÓŹNIEJSZE POCHÓWKI. OPRACOWAŁ LEK.MED. MIECZYSŁAW SIUDZIŃSKI PREZES ZWIĄZKU DĄBROWIAKÓW DĄBROWA TARNOWSKA 1999 ROKU”.
Alejka prowadząca od wejścia do kaplicy wyłożona jest granitową kostką.
Na cmentarzu znajdują się nagrobki z I wojny światowej w formie:
– żelaznych, dwuramiennych krzyży o drzewcu z motywem roślinnym, o ramionach połączonych od góry zadaszeniem z ząbkowanej blachy, a od dołu żelaznym prętem z kulkowymi wzmocnieniami, osadzonych na zakończonych półkuliście cokolikach (typ Э),
– żelaznych krzyży łacińskich o drzewcu z motywem roślinnym, ramionach połączonych od góry zadaszeniem z ząbkowanej blachy, a od dołu połączonych żelaznym prętem z kulkowymi wzmocnieniami, osadzonych na zakończonych półkuliście cokolikach (typ E),
– dwusegmentowych betonowych steli,
– żelaznego krzyża łacińskiego z szerokiego płaskownika z motywem żelaznej kraty i dwuspadowym zadaszeniem z ząbkowanej blachy, osadzonego na betonowym cokole.

Na nagrobkach znajdują się owalne lub prostokątne, emaliowane tabliczki z danymi pochowanych. Nagrobki rozmieszczone są w rzędach w czterech kwaterach wytyczonych przez alejki.

Po prawej stronie od głównej alejki prowadzącej do kaplicy znajduje się ogrodzona niskim płotem z metalowych , ostro zakończonych prętów. Kwatera jest ujęta w obramowanie z betonowego krawężnika. W kwaterze znajduje się sześć betonowych nagrobków w formie ściętych pulpitowo prostopadłościanów na niskich cokołach. Na nagrobkach wyryte są pięcioramienne gwiazdy oraz informacje o pochowanych.

W obrębie cmentarza znajduje się również mały żeliwny krzyży na grobie żołnierzy armii niemieckiej z II wojny światowej z ramką, w której umieszczono kartkę z napisem: „Hier liegen die Soldaten – opfer des Zweiten/ Weltkrieges. Die Symbolik dieser Graber reicht bis in das/ jahr 1951./ Gott lasse sie in ewiger Ruhe ruhen/ Tu leżą żołnierze z czasu II wojny światowej/ Symboliczne groby zostały zniwelowane w 1951.”

W okresie I wojny światowej na założonym wówczas cmentarzu wojennym pochowano tu 44 żołnierzy z armii austro-węgierskiej, 9 z armii niemieckiej i 236 z armii rosyjskiej. W 1945 r. i latach późniejszych spoczęły tu szczątki 12 żołnierzy Armii Czerwonej (2 w 1945 r., 8 ekshumowanych w 1947 r. z miejscowości: Dąbrowa-Bagienica, Otfinów, Wietrzychowice, Zalipie, 2 ekshumowanych w 1968 r. z miejscowości Smęgorzów). Na cmentarzu spoczęły również szczątki 18 żołnierzy armii niemieckich poległych w okresie II wojny światowej.
  • Archiwum Narodowe w Krakowie, Wojskowy Urząd Opieki nad Grobami Wojennymi Okręgu Korpusu nr V w Krakowie, GW 37 s. 35-41, 243-301, GW 62 s. 65.
  • Archiwum Narodowe w Krakowie, ZPGKiM-KR 3.
  • R. Broch, H. Hauptmann, Zachodniogalicyjskie groby bohaterów z lat wojny światowej 1914–1915, przeł. J. Sznytka, Tarnów 1993, s. 292.
  • S. Czerpak, T. Wroński, Upamiętnione miejsca walk i męczeństwa w Krakowie i województwie krakowskim 1939–1945, s. 95.
  • J. Drogomir, Polegli w Galicji Zachodniej 1914-1915 (1918): wykazy poległych i zmarłych pochowanych na 400 cmentarzach wojskowych w Galicji Zachodniej, T. 2, Tarnów 2002, s. 439-442.
  • O. Duda, Cmentarze I wojny światowej w Galicji Zachodniej 1914-1918, Warszawa 1995, s. 278-279.
  • R. Frodyma, Galicyjskie cmentarze wojenne. Przewodnik, T. 2, Pruszków 1997, s. 115-117.
  • R. Frodyma, Cmentarze wojenne z I wojny światowej na ziemi tarnowskiej, Krosno 2006, 362-365.
  • Nekropolia radzieckie w Polsce południowej, pod red. A. Pilcha, Kraków 1976, s. 192.
  • Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa. Lata wojny 1939–1945, red. Cz. Czubryt-Borkowski, Warszawa 1988, s. 733.
Nazwisko Imię Stopień Przynależność  
PANAMARCZYK ANDREJ ANDREJEWICZ GEFREITER Armia rosyjska
CZUNIAKOW IWAN IWANOWICZ INFANTERIST Armia rosyjska
BYKOW PETER IGNATIEWICZ UNTEROFFIZIER Armia rosyjska
ARCHIPOW GRIGORIJ MICHAJLEW INFANTERIST Armia rosyjska
DROFA IWAN LUKOWICZ RESERVIST INFANTERIST Armia rosyjska
KOLISNIK GIERASYM MAKAROWICZ TRAINSOLDAT Armia rosyjska
MAZOW WASILIJ ROMANOWICZ INFANTERIST Armia rosyjska
KEZIN SIEMON GERASYMOWICZ RESERVIST INFANTERIST Armia rosyjska
PIWOWAR FIODOR UNTEROFFIZIER Armia rosyjska
KABAJEW ALEKSIEJ PETROWICZ RESERVIST INFANTERIST Armia rosyjska
IRNIS LUDWIG ARTILLERIST Armia rosyjska
PREWUCHIN ALEKSANDER ZINARCZEWICZ INFANTERIST Armia rosyjska
DZIADENKA NASARIJ LEONTIEWICZ LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia rosyjska
KRAWCZENKO TIMOFIEJ INFANTERIST Armia rosyjska
ROMANOW SPIRIDON UNTEROFFIZIER Armia rosyjska
ŁOSIEW TEODOR GEFREITER Armia rosyjska
CZUB ANTON NIKIFOROWICZ INFANTERIST Armia rosyjska
GELEMSZIN ABDULSAK INFANTERIST Armia rosyjska
PEWKOWSKI STANISLAUS JOSIVICZ INFANTERIST Armia rosyjska
CHORKO FIODOR GRIGORIJ BOMBARDIER Armia rosyjska
LESZINKO IWAN SAWICZ GEFREITER Armia rosyjska
OCZARENKO PETER IWANOWICZ LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia rosyjska
ZUK IWAN PAWŁOWICZ PONTON. Armia rosyjska
CHUDOTIENKO AKIM INFANTERIST Armia rosyjska
JACHOWIN DIMITRIJ STEFAN UNTEROFFIZIER Armia rosyjska
USACZ TEODOSI INFANTERIST Armia rosyjska
BOCHDANOWICZ PETER JEMELJANOWICZ UNTEROFFIZIER Armia rosyjska
FILIN STEFAN INFANTERIST Armia rosyjska
MISIURA JUSTIN INFANTERIST Armia rosyjska
CHAPCZENKO STEFAN KIRYŁOW INFANTERIST Armia rosyjska
PETRUK MICHAIŁ ALEKSANDROWICZ INFANTERIST Armia rosyjska
PAROBCZENKO ANDREJ INFANTERIST Armia rosyjska
MOJSIENKO ALEXANDER INFANTERIST Armia rosyjska
ANTONIENKO KIMONTIJ JAKIMOW RESERVIST INFANTERIST Armia rosyjska
PISONKIJ WASILIJ PIMONOW RESERVIST INFANTERIST Armia rosyjska
ŁOBAZA IWAN SIEMIONOWICZ TRAINSOLDAT Armia rosyjska
SANIAKOWICZ MAKARIJ KIRIŁOW SAPPEUR Armia rosyjska
NOSOW JAKOB IWANOWICZ INFANTERIST Armia rosyjska
KARGINOW FIODOR PROKOFIJ RESERVIST INFANTERIST Armia rosyjska
GLIBA GRIGORIJ ROMANOWICZ INFANTERIST Armia rosyjska
TRISZENKO POLAP INFANTERIST Armia rosyjska
TKACZ ONUFRIJ IWANOWICZ INFANTERIST Armia rosyjska
NOWIKOW IWAN INFANTERIST Armia rosyjska
DRAGON GRIGORIJ DIMITRJEW UNTEROFFIZIER Armia rosyjska
SZEWCZENKO IWAN INFANTERIST Armia rosyjska
KALINICZENKO PAUL GEFREITER Armia rosyjska
SURUPOW ANDREJ INFANTERIST Armia rosyjska
WOROBJOW SIERGIEJ INFANTERIST Armia rosyjska
NICHOROSZKO NIKIFOR INFANTERIST Armia rosyjska
MAŃKO WASILJEWICZ UNTEROFFIZIER Armia rosyjska
JEDLIŃSKI FELIKS JOSEF INFANTERIST Armia rosyjska
PAWJUK KONDRAT INFANTERIST Armia rosyjska
AKSANOW SERGIEJ INFANTERIST Armia rosyjska
NIKOŁAJEW LAWRENTIJ INFANTERIST Armia rosyjska
SZCZEPCZUK ONUFRIJ RESERVIST INFANTERIST Armia rosyjska
FROŁOW GRIGORIJ GEFREITER Armia rosyjska
MATWIJEW ALEKSANDER UNTEROFFIZIER Armia rosyjska
WOŁOSZYN NIKOLAJ INFANTERIST Armia rosyjska
KUSMIRIK GRIGORIJ INFANTERIST Armia rosyjska
MIRONCZENKO NIKIFOR GRIGORIEWICZ UNTEROFFIZIER Armia rosyjska
LAMPO GEORGIJ FÄHNRICH Armia rosyjska
POPOW INFANTERIST Armia rosyjska
FEDORJENKO FILIP UNTEROFFIZIER Armia rosyjska
BAG WAWRINCE INFANTERIST Armia rosyjska
CYMBALUK SERGIEJ INFANTERIST Armia rosyjska
BIRJOZA PETER INFANTERIST Armia rosyjska
PAZDERNIKOW JEWSTAFIJ INFANTERIST Armia rosyjska
RATOW TEODOR TICHANOWICZ INFANTERIST Armia rosyjska
KALITA NIKOLAJ LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia rosyjska
CZERNAVCEN IWAN FEDOROWICZ HUSAR Armia rosyjska
CZERNIENKO GRIGORIJ FILIPOWICZ INFANTERIST Armia rosyjska
ZIZEBKO IWAN FEDOROWICZ RESERVIST INFANTERIST Armia rosyjska
NIKOŁAJCZUK ANDREJ LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia rosyjska
KONDRATIENKO TEODOR TELEFONIST Armia rosyjska
MORGUN IWAN STEPANOWICZ RESERVIST INFANTERIST Armia rosyjska
WOŁOCHIN GAWRIŁ PROCHOROWICZ FÄHNRICH Armia rosyjska
DEMJANCZUK NIKITA GEFREITER Armia rosyjska
SZMAGUN SYLWESTER ARTILLERIST Armia rosyjska
KLIMOW IWAN INFANTERIST Armia rosyjska
WISJURA SAWIEL SERGIEJEWICZ RESERVIST INFANTERIST Armia rosyjska
CHOWROSKIJ RESERVIST INFANTERIST Armia rosyjska
ANTIKOW NIKITA KANONIER Armia rosyjska
WERIGIN GEORGIJ UNTEROFFIZIER Armia rosyjska
ZAŻYGAJEW ALEKSANDER NIEFIDOW INFANTERIST Armia rosyjska
WORONIUK ANTON IWANOWICZ INFANTERIST Armia rosyjska
BOGATIROJOW ANDREJ INFANTERIST Armia rosyjska
GUMIENIUK FIEDOR AMISIJEW INFANTERIST Armia rosyjska
SASICKIJ ALEKSANDER INFANTERIST Armia rosyjska
SIMOROW FEDOR INFANTERIST Armia rosyjska
KOSMARUK PETER INFANTERIST Armia rosyjska
WOŁKOW MATIJ KARPOWICZ INFANTERIST Armia rosyjska
TROFIJMOW Armia rosyjska
BUŁACZEK GEORGIJ FERDYNANDOWICZ FREIWILLIGER Armia rosyjska
NIESTIURCZUK JEMELJAN Armia rosyjska
ABUCHOW PETER TEOFANOWICZ Armia rosyjska
BUCINKOWICZ IWAN Armia rosyjska
BEZPAŁKO PAUL Armia rosyjska
GAKAŁOW IZYDOR IWANOWICZ ARZT Armia rosyjska
IWANOWICZ ANDREJ HILFSARTZT Armia rosyjska
TIMOSZENKO JEWTCHNIJ IWANOW INFANTERIST Armia rosyjska
RUMKOW MAKSIM WASILJEW INFANTERIST Armia rosyjska
MICHNO JAKOW IWANOWICZ GEFREITER Armia rosyjska
KOŻEWNIKOW ALEKSIEJ ALEKSANDROWICZ INFANTERIST Armia rosyjska
POROCHIN SYLWESTER IWANOW INFANTERIST Armia rosyjska
WALIKOW WASILIJ INFANTERIST Armia rosyjska
ZGIBARZA MOSTILOW IWANOW INFANTERIST Armia rosyjska
SACH IWAN GRIGORIJEW INFANTERIST Armia rosyjska
JECHŁAKOW TEODOSIEW INFANTERIST Armia rosyjska
PIZZIK INFANTERIST Armia rosyjska
SZERIMET NIKITA KARPOW INFANTERIST Armia rosyjska
KWITTA JULIUS RESERVIST GEFREITER TITULAR KORPORAL Armia austro-węgierska
STEDLIK MARTIN LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia niemiecka
MÜCHER WILHELM RESERVIST Armia niemiecka
MALONEK KARL WEHRMANN Armia niemiecka
DROSTE JOSEF RESERVIST Armia niemiecka
HARTL JOHANN INFANTERIST Armia austro-węgierska
SMETANA WILHELM Armia austro-węgierska
BÖHM JOHANN LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia austro-węgierska
CZESAK ADALBERT LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia austro-węgierska
KOTLIK FRANZ LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia austro-węgierska
KOŻUCH FRANZ LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia austro-węgierska
POSPIECH JOSEF LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia austro-węgierska
SCHÖN FRANZ LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia austro-węgierska
SZKUCIK FRANZ LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia austro-węgierska
ZEHNGUT JOSEF LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia austro-węgierska
ILYES [HYES] JOSEF ZUGSFÜHRER Armia austro-węgierska
BIRÖ FERENC HUSAR Armia austro-węgierska
HAVLAN JOHANN LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia austro-węgierska
RUPPRECHT JOHANN LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia austro-węgierska
STOURAĆ WALENTIN LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia austro-węgierska
DUFEK JOHANN LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia austro-węgierska
STAFFL ANTON LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia austro-węgierska
WEIGL JAKOB LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia austro-węgierska
KANZE ALFRED ERSATZ RESERVIST Armia niemiecka
KONEČNY GOTTLIEB INFANTERIST Armia austro-węgierska
JAKOBS JOHANN GEFREITER Armia niemiecka
MAREK MARIUS MUSKETIER Armia niemiecka
BRUNNER JOSEF LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia niemiecka
LENZ LORENZ GEFREITER Armia niemiecka
GRON ANTON LANDSTURMMANN INFANTERIST Armia austro-węgierska
VALENTIĆ MILK LANDSTURMMANN JÄGER Armia austro-węgierska
LINHSEN HEINRICH ERSATZ RESERVIST Armia niemiecka
BIER FRANZ LANDSTURMMAN INFANTERIST Armia austro-węgierska
SELBICZ JOSEF JOHANN Armia austro-węgierska
SCHALAJ ERNÖ Armia austro-węgierska
WENZELKO JOHANN Armia austro-węgierska
KIRÁLY EMMERICH KORPORAL Armia austro-węgierska
KWACHTIES NIKOLAUS Armia austro-węgierska
KOLMISZIN DMITRIJ LEJTNANT Armia Czerwona
LEBIEDEW LEONID STARSZYJ SIERŻANT Armia Czerwona
SASZKO [SZASZKO] IGOR IWANOWICZ Armia Czerwona
SUSZCZICHIN [SUNNICHIN] IWAN PIETROWICZ LOTNIK LEJTNANT Armia Czerwona
Imię Nazwisko Stopień Przynależność Ilość
Armia austro-węgierska 14
Armia rosyjska 127
Armia Czerwona 8
Armia niemiecka 18